Actueel

De eerste wet (1841) waarmee zogenoemde 'krankzinnigen' ooit burgerrechten kregen toebedeeld. Voor die tijd waren zij willoos overgeleverd aan de rechterlijke macht en de medici.

SLACHTOFFERS EN DADERS

Oh boy, daar gaan we weer, dacht ik. Een hysterische kop op de voorpagina van mijn lijfblad, Het Parool. De opening in grote chocoladeletters schreeuwt: ‘Verdachte VOC-kade geestesziek.’

Dat er een moord gepleegd is in Amsterdam, is erg genoeg. Maar dat er zo’n nadruk wordt gelegd op de ‘geestesziekte’ van de dader is stigmatiserend voor een grote groep mensen met een psychiatrische diagnose. Beeldvorming doet ertoe. Sinds jaren wijzen onderzoekers erop dat de pers met dit soort koppen het beeld van ‘de gevaarlijke gek’, of wel de 'verwarde persoon' (het huidige beleidsproza) in stand houdt.

‘Koren op de molen van de veiligheidswetgevers,’ reageerde een bevriende collega die ik het artikel toestuurde. En dáár hebben we het punt. De misdaadverslaggevers die dit artikel schreven roepen om law and order. Zij wijzen op de historisch slechte samenwerking tussen psychiatrie en justitie, waardoor in het verleden weleens doden zijn gevallen.

Met enig cynisme wil ik hen graag wijzen op de verregaande bezuinigingen bij de invoering van de nieuwe Wet Verplichte ggz (de Wvggz), die de samenwerking tussen zorg en justitie juist frustreren.

Daling dwangopnames

Het Paroolartikel meldt ook dat er in Nederland tienduizend dwangopnames per jaar plaatsvinden. Terwijl ik vorige week op Linkedin las dat het aantal dwangopnames de laatste twee jaar sterk is verminderd, tenminste bij één grote instelling, zo blijkt uit recent onderzoek: Daling dwang

Wie met een zware crisis in de gesloten opnamepsychiatrie (sggz) terechtkomt, is meestal het tegendeel van crimineel. Het zijn de slachtoffers van ernstige (familie) trauma’s die psychisch uit hun dak gaan. Dankzij de herstelbeweging wordt er nu van alles aan gedaan om de zorg voor dit soort mensen dwangvrij te maken.

Tegelijk is de zogenoemde ‘ontschotting’ tussen justitie en zorg de laatste jaren in rap tempo toegenomen. Iedere grote ggz-instelling heeft tegenwoordig ook afdelingen voor forensische psychiatrie.

In december verscheen het eerste deel van de evaluatie van de Wvggz, met maar liefs 43 verbetervoorstellen. Hopelijk gaat dat ook leiden tot een scheiding in de opvang van traumaslachtoffers en daders. Zodat patiënten van die twee groepen niet - vanwege plaatsgebrek elders - op dezelfde afdelingen zitten. Mogelijk krijgt samenwerking tussen zorg en justitie op die manier ook meer gestalte.

Lees het Paroolartikel hier: Paroolartikel

Lees hier het goed toegankelijke verslag van de wetsevaluatie:

Verslag evaluatie Wvggz

En hier meer over de geschiedenis van de dwangwetgeving in Nederland:

Geschiedenis dwangwetgeving Nederland