Actueel

Ki

Waarom schrijf ik? En wat heeft dat met dharma (waarheid) te maken?

De vraag stellen is haar beantwoorden. Schrijven is een kunst die naar waarheid zoekt. Evenals meditatie brengt het in de beoefenaar een transformatie teweeg: met het doorvoelen van onze emoties ontstaat steeds weer helderheid. 

Maar waar ligt mijn compassie als ik mijn pen ook als wapen gebruik? Of mijzelf tot het uiterste drijf om een deadline te halen?

Donderdag 2 februari komen deze vragen aan de orde in een lezing die ik geef in het Shambhalacentrum Amsterdam. De lezing blikt terug op mijn studie bij Shambhala en hoe meditatie mijn leven en werk als schrijver/journalist/activist beïnvloedt.

Een interactieve bijeenkomst waarbij we vragen als: is meditatie bevorderlijk bij het creatieve proces en waar zit het elkaar juist in de weg, gezamenlijk (contemplatief) onderzoeken.

(NB in januari 2020 heb ik Shambhala verlaten na een me-too affaire in de top van de organisatie. Deze affaire heeft in mijn ogen nooit tot echte verbeteringen in de hiërarchisch aangestuurde organisatie geleid)

Hieronder het eerste deel van mijn lezing op donderdag 2 februari bij Shambhala Amsterdam:

Goedenavond allemaal,

Ik ben heel blij dat ik de gelegenheid heb jullie iets te vertellen over mijn vak en grote hobby, het schrijven, en over mijn leven in verband met het Shambhala boeddhisme, vooral de meditatie, waar ik sinds 1996 aan ben verbonden en dat mijn werk uiteraard sterk beinvloedt.

De keren dat ik paniek voelde opkomen tijdens het voorbereiden van deze lezing heb ik niet geteld, maar ze zijn er natuurlijk geweest. Ze horen namelijk onlosmakelijk bij het schrijfproces. En zoals Dana Marshall hier laatst vertelde, ook bij het maken van beeldende kunst, kortom bij elk creatief proces, waarbij je de open ruimte opzoekt om je vervolgens beschikbaar te stellen voor wat er gebeurt.

Bij het schrijven zijn het de momenten dat je ''jezelf'' in alle eenzaamheid tegenkomt, steeds weer. Waar moet dit over gaan en gaat het daar ook over? Kan ik wel waarmaken wat ik heb beloofd? Dit soort onzekere gevoelens aanraken en loslaten, dat is wat in het schrijfproces gebeurt en kennelijk hoort bij het geboorteproces van een geestelijk kind.

Het is voor een schrijver/journalist meestal niet eenvoudig om over zichzelf te praten. Met name mijn beroepsgroep is er goed in het eigen verhaal in anderen te projecteren, of in de gebeurtenissen die zij beschrijven. Al zijn ze zich daar vaak niet eens zo van bewust.

Daarom is het extra interessant om nu mijn eigen verhaal als kapstok te gebruiken om met jullie over schrijven en het maken van kunst in gesprek te komen. En wat dat met meditatie te maken heeft. Waar raken deze twee processen elkaar? En zit het elkaar misschien ook wel eens in de weg?

Om mijn eerste ervaringen in 1996 met Shambhala op te zoeken dook ik in een paar oude dagboeken... een overweldigende ervaring. Ik gebruikte mijn dagboek in die tijd, zoals ik het zelf uitdrukte 'als plépapier' om van alles van mij af te schrijven. Het hielp me ook de lijn van mijn leven in de gaten te houden en bood daardoor houvast. Maar er ging nogal wat voorbij aan gebeurtenissen, gedachten en gevoelens...een echte diarree...

Op het moment dat ik het Shambhalacentrum binnenstapte leidde ik een druk leven -- ik was 42 en werkte als stadsverslaggever in de Bijlmermeer en daarnaast ook nog als journalist/activist in de psychiatrie. Een lange relatie ging net uit. Verlies in de liefde was ongeveer het ergste dat mij, en niet mij alleen natuurlijk, kon overkomen.

Maar ik kan wel zeggen dat ik in mijn jeugd een verliestrauma heb opgelopen. Ik ben mijn zeer geliefde ouders jong verloren, mijn moeder al in de vroege pubertijd, mijn vader tien jaar later. Evenals mijn twee oudere zussen en de hele babyboomgeneratie van na de 2e wereldoorlog had ik geleerd 'flink te zijn'. Ik heb er een half leven over gedaan om gevoelens van verdriet en machteloosheid toe te kunnen laten.

Mijn Amsterdamse ouders maakten graag muziek en wij zongen met het hele gezin uit volle borst mee met liedjes als 'We shall overcome' en andere Amerikaanse folk songs die mijn vader leuk vond. De dood van Martin Luther King in 1968 maakte bij ons thuis diepe indruk. Zijn geweldloze strijd heeft mij sindsdien geïnspireerd op mijn eigen pad van geweldloze actie.

Op mijn 19e gebeurde er iets heel bijzonders. Ik kwam door toeval terecht in de karate school van de beroemde Jan Kallenbach. Daar trainde ik jarenlang met enorm veel plezier en hielp zelfs de eerste vrouwenwedstrijd van Nederland mee van de grond. Er heerste een echte zendiscipline.

Vanaf die tijd beoefende ik allerlei vormen van martial art. Karate was erg stoer, ik wist dat ik de zachte weg op wilde en koos later voor aikido en uiteindelijk voor tai-chi en chi-kung. Na mijn afstuderen aan de School voor de journalistiek ging ik als journalist/activist en trainer geweldloze weerbaarheid de vredesbeweging in.

Maar wat ik ook trainde, de innerlijke onrust bleef, dus ik wist ook al een hele tijd dat ik ooit moest gaan 'zitten'.

(...) tot zover.

Benieuwd naar de rest? Stuur een mailtje naar info@schrijfwerklauriergracht.nl